Đến với thế giới Phân tích nghiệp vụ kinh doanh, chúng ta cần phân biệt rõ các khái niệm "Nhu cầu", "Mong muốn", "Yêu cầu". Nào cùng tìm hiểu nhé:

Nhu cầu (Need)

Trong cuộc sống hàng ngày, "Nhu cầu" nào đó của con người là một trạng thái thiếu thốn những thứ gì đó được cảm nhận được bên trong con người. Những thứ này bao gồm các nhu cầu vật chất cơ bản về thức ăn, quần áo mặc, sự ấm áp và sự an toàn, các nhu cầu xã hội về cảm giác gần gũi thân thiết, cảm giác yêu mến và những nhu cầu cá nhân về kiến thức và sự thể hiện bản thân.

Mong muốn (Want)

Mong muốn của con người là những hình thức mà các nhu cầu thiết yếu của con người chọn lựa khi chúng được định hình bởi văn hóa và bản tính cá nhân.

Ví dụ, một người có nhu cầu ăn vì anh ta đói bụng. Anh ta sống ở Bali muốn những trái xoài, heo sữa và đậu hạt. Một người khác đói bụng nhưng anh ta ở Hoa Kỳ nên muốn một cái hamburger, khoai tây chiên và một cốc Cocacola. 

Vậy yêu cầu (Requirement) là gì?

Người ta có những mong muốn vô hạn định nhưng tài nguyên thì lại có giới hạn. Con người chọn những thứ gì đó tạo ra sự thỏa mãn nhiều nhất với số tiền mà họ bỏ ra. Yêu cầu hướng tới điều cần phải đạt được trong một việc nào đó với khả năng có thể. Một người giàu ở Hoa Kỳ có thể yêu cầu được ăn hambuger của McDonald's, còn một người có thu nhập vừa phải có thể chọn cho mình hambuger có giá rẻ hơn.

Trong cuộc sống kinh doanh, những khái niệm trên có nghĩa gì?

Nhu cầu: Nhu cầu là khả năng mà một bên liên quan xem thấy cần thiết để đạt được mục tiêu, và đạt sự chấp thuận của nhà tài trợ. 

Mong muốn: mong muốn là quan trọng nhưng không phải là cần thiết để đạt được các mục tiêu kinh doanh hay giải quyết những thách thức kinh doanh. Mong muốn được dựa trên công việc hàng ngày thực tế của những người đi làm. 

Yêu cầu: Một yêu cầu là một điều kiện hay năng lực cần thiết của một bên liên quan để giải quyết một vấn đề hoặc đạt được một mục tiêu. Nói cách khác, yêu cầu chỉ ra những đặc điểm của quá trình đó là rất cần thiết để đáp ứng các mục tiêu của doanh nghiệp. Yêu cầu là tập hợp con của nhu cầu.

Ví dụ: Chúng ta hãy xem xét một công ty cố gắng để liên doanh trong thị trường bảo hiểm. Công ty liên doanh mới cần có bộ phận kinh doanh, bộ phận thẩm định, và bộ phận quản trị hợp đồng, nhưng họ chỉ có ngân sách cho hệ thống của bộ phận kinh doanh.

Trong kịch bản này, ngoài hệ thống của bộ phận kinh doanh thì công ty phải có hệ thống cho bộ phận thẩm định, và bộ phận quản trị hợp đồng để điều hành hoạt động của công ty, nhưng vì các hạn chế mà nhà tài trợ chỉ có thể đầu tư cho bộ phận kinh doanh. Vì vậy, hệ thống cho bộ phận kinh doanh, bộ phận thẩm định, và bộ phận quản trị hợp đồng là nhu cầu của công ty bảo hiểm mới nhưng hệ thống cho kinh doanh mới là yêu cầu hiện tại đang phải xem xét.

Phân tích sâu hơn, nhà tài trợ cho rằng một khả năng cho phép khách hàng có thể thay đổi thông tin về hợp đồng bảo hiểm sẽ tốt hơn thay vì khách hàng phải gọi cho công ty để yêu cầu thay đổi. Trong tình huống này thì hệ thống trực tuyến là một mong muốn và khả năng gọi cho công ty là một nhu cầu, và một yêu cầu là gửi yêu cầu cho bộ phận CNTT.

Lưu ý cho các bạn BA, các bên liên quan hay lẫn lộn giữa Nhu cầu và Mong muốn. Là BA, chúng ta cần khơi gợi đúng nhu cầu để có thể phân tích yêu cầu cho chính xác.